Năng lượng là gì? Có những loại năng lượng nào?

Năng lượng hiện là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến mọi lĩnh vực của đời sống từ sinh hoạt, sản xuất đến các lĩnh vực khoa học, kỹ thuật… Do đó, việc hiểu rõ về năng lượng sẽ giúp con người sử dụng nó một cách hiệu quả và bền vững hơn. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ năng lượng là gì, vai trò quan trọng của năng lượng và những loại năng lượng phổ biến nhất hiện nay. Mời bạn đọc cùng tìm hiểu!

Năng lượng là gì?

Năng lượng là khả năng thực hiện công, hay nói cách khác mọi thứ sinh ra công đều có năng lượng. Năng lượng không tự sinh ra hay mất đi, thay vào đó chúng chỉ chuyển đổi từ dạng này sang dạng khác.

Con người sử dụng năng lượng cho nhiều mục đích khác nhau. Từ việc đi bộ, đi xe đạp đến việc di chuyển bằng các phương tiện thông minh như ô tô, tàu thuyền… đều cần năng lượng. Hay việc thắp sáng nhà cửa, đun nấu thức ăn hay làm đá trong tủ lạnh cũng cũng cần năng lượng.

Năng lượng không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp điện cho sinh hoạt và sản xuất, hay cung cấp nhiên liệu cho các phương tiện di chuyển, mà hơn hết chúng còn có tác động lớn đến môi trường và sức khỏe con người.

Vai trò của năng lượng

Năng lượng có vai trò quan trọng trong đời sống, khoa học và kỹ thuật, điều này được thể hiện qua những khía cạnh sau:

Đối với môi trường: Mọi hoạt động khai thác, sản xuất và sử dụng năng lượng đều có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực hoặc tích cực với môi trường. Chẳng hạn như việc sản xuất điện từ nhiên liệu hóa thạch sẽ phát thải khí CO2 và gây ra hiệu ứng nhà kính, dẫn đến biến đổi khí hậu. Hay việc khai thác nhiên liệu, khoáng sản có thể gây xói mòn đất và mất cân bằng hệ sinh thái tự nhiên… Do đó, nếu chuyển sang sử dụng các nguồn năng lượng sạch như năng lượng mặt trời, năng lượng gió… sẽ giúp giảm thiểu những tác động tiêu cực đến môi trường.

Đối với kinh tế: Năng lượng có vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế của một quốc gia. Bởi, nó là yếu tố đầu vào cần thiết cho mọi hoạt động kinh doanh, sản xuất, dịch vụ của toàn xã hội. Nó góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cao chất lượng đời sống con người.

Đối với an ninh năng lượng: Năng lượng có vai trò quan trọng đối với việc đảm bảo an ninh năng lượng. Việc một quốc gia phụ thuộc vào một vài nguồn năng lượng duy nhất có thể tạo ra rủi ro về an ninh năng lượng. Do đó, các quốc gia cần phát triển nhiều nguồn năng lượng khác nhau để đa dạng hóa nguồn cung, đồng thời chú trọng phát triển nguồn năng lượng trong nước để giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung từ các quốc gia khác và tránh những thách thức về an ninh năng lượng.

Nguồn năng lượng là gì?

Nguồn năng lượng được hiểu là nguồn năng lượng sơ cấp để sản xuất năng lượng hữu ích đáp ứng nhu cầu sử dụng của con người.

Nguồn năng lượng được phân thành 2 nhóm chính, đó là:

• Nguồn năng lượng tái tạo: Là các nguồn năng lượng có khả năng tái tạo được, bao gồm năng lượng mặt trời, năng lượng gió, năng lượng thủy điện, năng lượng địa nhiệt và năng lượng sinh khối…Các nguồn năng lượng này thường có trong tự nhiên và rất thân thiện với môi trường, không gây ô nhiễm.
• Nguồn năng lượng không tái tạo: Là những nguồn nhiên liệu hóa thạch không thể tái tạo được như than, dầu, khí đốt… Nếu khai thác quá mức sẽ làm ảnh hưởng đến nguồn cung năng lượng của thế hệ tương lai. Thông thường, các nguồn năng lượng này thường có giá thành rẻ nhưng lại gây ô nhiễm môi trường và khiến quá trình biến đổi khí hậu diễn ra nhanh chóng hơn.

Có những loại năng lượng nào?

Với nhu cầu năng lượng ngày càng lớn và nguồn tài nguyên hữu hạn, các nhà khoa học đã không ngừng khai thác và tìm kiếm nhiều loại năng lượng để đáp ứng cho nhu cầu của thời đại và đảm bảo tính bền vững cho thế hệ tương lai. Do đó, năng lượng hiện nay rất đa dạng, bao gồm các loại phổ biến sau:

Năng lượng tái tạo

Năng lượng mặt trời

Năng lượng mặt trời có thể khai thác ở 2 dạng là quang năng và nhiệt năng. Quang năng là công nghệ sử dụng các tấm pin năng lượng mặt trời để hấp thu ánh sáng và chuyển đổi thành điện năng sử dụng cho các thiết bị điện (hệ thống điện năng lượng mặt trời). Còn nhiệt năng là việc sử dụng nhiệt từ ánh nắng mặt trời để làm nóng hoặc sấy khô các vật thể, ví dụ như công nghệ bình nước nóng năng lượng mặt trời, máy sấy năng lượng mặt trời…

Năng lượng gió

Là việc sử dụng sức gió để quay cánh quạt của các tuabin, từ đó tạo ra điện năng. Năng lượng gió thuộc dạng năng lượng tái tạo, không phát thải khí nhà kính và không gây ô nhiễm môi trường.

Năng lượng nước

Phổ biến nhất là năng lượng thủy điện. Các nhà máy thủy điện sẽ khai thác sức mạnh của dòng nước để làm quay tuabin máy phát điện, từ đó tạo ra điện năng cung cấp cho và cung cấp cho các trạm phát điện.

Năng lượng không tái tạo & vĩnh cửu

Năng lượng địa nhiệt

Là năng lượng được tạo ra từ nhiệt độ của núi lửa hoặc các nguồn nước nóng dưới lòng đất hoặc từ hơi nước nóng. Nguồn năng lượng này kết hợp cả hai dạng nhiệt và điện. Hiện nay, chúng được sử dụng chủ yếu trong các ngành công nghiệp ở Việt Nam.

Năng lượng hạt nhân

Dạng năng lượng này được tạo ra từ các phản ứng hạt nhân, cụ thể là từ quá trình phân hạch hạt nhân trong các vật liệu như uranium. Nhược điểm của dạng năng lượng này là khi sử dụng phải tuân thủ những tiêu chuẩn kỹ thuật cao, đồng thời phải chấp nhận những rủi ro về an toàn và nguy cơ cháy nổ có thể xảy ra.

Năng lượng không tái tạo & có giới hạn

Năng lượng hóa thạch

Là dạng năng lượng được tạo ra từ các nguồn nhiên liệu hóa thạch như than đá, dầu mỏ, khí đốt. Tại Việt Nam, đây vẫn là dạng năng lượng được sử dụng phổ biến nhất. Tuy nhiên, việc sử dụng năng lượng hóa thạch gây ra nhiều vấn đề về ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu, đồng thời chúng có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng đời sống và sức khỏe con người.

Như vậy, mỗi loại năng lượng đều có những ưu nhược điểm riêng. Tùy vào bối cảnh của xã hội mà chúng ta có thể linh hoạt trong việc ứng dụng các dạng năng lượng khác nhau để đạt được sự cân bằng về năng lượng. Tuy nhiên, để bảo vệ môi trường, chống lại biến đổi khí hậu và đảm bảo sự phát triển bền vững trong tương lai, chúng ta – mỗi cá nhân hay tập thể đều cần nâng cao ý thức chuyển đổi sang sử dụng năng lượng tái tạo ngay từ hôm nay.

Hi vọng bài viết trên đã giúp bạn đọc hiểu rõ khái niệm năng lượng là gì và những kiến thức liên quan, nếu còn bất cứ câu hỏi nào hãy liên hệ với chúng tôi để được giải đáp chi tiết.

ĐIỆN MẶT TRỜI SUNEMIT – CAM KẾT UY TÍN & CHẤT LƯỢNG

Hotline: 0946868498 – 0943968848
Website: https://sunemit.com
Văn phòng miền Bắc: Tầng 12, tòa nhà Tech 181 Nguyễn Lương Bằng, Đống Đa, Hà Nội.
Văn phòng miền Nam: KĐT Saigon Pearl, 92 Nguyễn Hữu Cảnh, quận Bình Thạnh, TP.HCM

Phạm Hân

Phạm Hân là chuyên viên marketing tại Công ty điện mặt trời Sunemit. Với nhiều năm làm việc trong ngành marketing và 3 năm tìm hiểu về lĩnh vực điện năng lượng mặt trời, Hân hi vọng có thể mang đến cho độc giả những kiến thức bổ ích, giúp bất kỳ ai cũng có thể hiểu rõ về hệ thống để lựa chọn giải pháp điện mặt trời tối ưu.